สมัยเด็ก ๆ เวลากลับบ้านนอก ผมมักเห็นลุง ๆ ป้า ๆ ตั้งวงหมักเหล้าขาวกันอยู่ในไหดินเผา
เสียงหัวเราะดังขึ้นพร้อมแก้วเล็ก ๆ ที่ส่งต่อกัน
ผมเคยสงสัย…ทำไม “สุรา” ถึงเป็นมากกว่าแค่เครื่องดื่มเมา
พอโตขึ้นถึงได้รู้ว่า สุรามันผูกพันกับ “วิถีชีวิต” มันคือการเก็บเกี่ยวข้าวในนา แล้วเอาส่วนหนึ่งมาทำสุรา คือภูมิปัญญาการหมัก การกลั่นที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น
บางแห่งยังผูกกับประเพณี งานบุญ งานแต่ง หรือพิธีไหว้ผีบรรพบุรุษด้วยซ้ำ
แต่วันนี้บ้านเราเริ่มพูดกันถึง “สุราชุมชนคุณภาพ” ซึ่งไม่ใช่แค่การสนับสนุนให้คนเมา แต่เป็นการให้โอกาสชุมชนได้ต่อยอดภูมิปัญญาเดิม ด้วยมาตรฐานและคุณภาพ
วว. ที่ได้รับเงินทุนสนับสนุนงานวิจัยจาก สวก. ได้เข้ามามีบทบาทสำคัญ ในการสร้างคุณภาพนี้ ทีมวิจัยได้สร้าง กระบวนการผลิตสุราที่ตรวจสอบได้ (Traceable Process)
ตั้งแต่การเลือกข้าวหรือวัตถุดิบหมัก การควบคุมอุณหภูมิ การกลั่น การกรอง จนถึงการบรรจุขวด
ทุกขั้นตอนมีการตรวจวิเคราะห์คุณภาพ เพื่อให้มั่นใจว่า สุราผลิตจากชุมชนไม่เพียงแค่ดื่มได้ปลอดภัย แต่ยังคงรสชาติและคุณภาพเดิม
ด้วยความเข้มงวดนี้ ทำให้ สุราชุมชนภายใต้การสนับสนุนของ วว. ได้รับแสตมป์จากกรมสรรพสามิตทุกขวด
นั่นหมายความว่า ขวดสุราทุกขวดมี มาตรฐาน ตรวจสอบได้ และถูกต้องตามกฎหมาย
ชาวบ้านไม่ต้องกลัวปัญหาเรื่องกฎหมาย หรือสารพิษที่ไม่ปลอดภัยอีกต่อไป
ลองคิดดูสิครับ จากเดิมที่ชาวบ้านขายข้าวสารราคาตันละไม่กี่พัน แต่ถ้าเปลี่ยนเป็นสุราชุมชนหนึ่งขวด อาจมีมูลค่าเป็นร้อยเป็นพันบาท
รายได้หมุนเวียนอยู่ในหมู่บ้าน ไม่ไหลออกไปไหน
สุดท้าย… สุราชุมชนไม่ได้ทำให้ประเทศเสียหาย แต่ถ้าเราบริหารจัดการดี ๆ มันกลายเป็น สินค้าทางวัฒนธรรมและ ยกระดับเศรษฐกิจฐานราก ให้ชาวบ้านยืนหยัดได้ด้วยภูมิปัญญาของตัวเอง
สุรา…บางครั้งไม่ได้ทำให้เมาอย่างเดียว แต่ยังทำให้ “เศรษฐกิจชุมชน” ตื่นขึ้นมาได้ด้วยครับ
