“แตงกวาญี่ปุ่น”(Japanese Cucumber) เป็นผักชนิดใหม่ ที่รู้จักกันแพร่หลายมากขึ้นในบ้านเรา ในช่วงไม่เกิน 5 ปีที่ผ่านมา มีลักษณะเด่นคือผิวสีเขียวเข้ม เนื้อแน่น กรอบ ฉ่ำน้ำ มีหนามสั้นๆ และรสชาติหวานกว่าแตงกวาไทยทั่วไป นิยมรับประทานสด ทำสลัด หรือนำไปทำอาหารได้หลากหลาย เช่น กิมจิ องุ่นดอง ช่วยให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว มีวิตามินสูง และมีแคลอรี่ต่ำ เหมาะสำหรับคนควบคุมน้ำหนัก หลายคนที่ได้กินมีความเห็นว่า “แตงกวาญี่ปุ่น “มีรสชาติหวานกรอบอร่อย มากกว่าแตงกว่าไทย และสิ่งที่พิเศษกว่ากันอีกอย่างก็คือ แตงกวาญี่ปุ่น สามารถนำมาใช้ทำอาหารไทย แทนแตงกวาไทยได้ทุกประเภท แต่แตงกวาไทยไม่สามารถนำไปใช้ปรุงอาหารญี่ปุ่น แทนที่แตงกวาญี่ปุ่นได้เลยเพราะแตงกวาญี่ปุ่นและอาหารญี่ปุ่น ต่างมีความเข้ากันของรสชาติในแบบเฉพาะของตัวเอง
นอกจากนี้ข้อมูลเกี่ยวกับแตงกวาญี่ปุ่นในบ้านเรายังมีความสับสนอยู่กับพืชอีกชนิดหนึ่งที่มีชื่อว่า ซูกินี หรือบวบฝรั่ง ซึ่งหากดูเผินๆ อาจมีรูปร่าง ลักษณะคล้ายกับแตงกวาญี่ปุ่น แต่ในความจริงแล้วเป็นพืชต่างชนิดกัน เพียงแต่อยู่ในวงศ์เดียวกัน เกษตรกรที่หาข้อมูลเรื่องนี้อาจเข้าใจผิดได้ ซึ่งลักษณะที่แตกต่างกันชัดเจนคือ ผิวแตงกวาญี่ปุ่นจะมีหนามอ่อนอยู่ประปราย แต่ผลของ ซูกินีจะไม่มีหนามเลย
“แตงกวาญี่ปุ่น” เป็นพืชล้มลุกที่มีลำต้นเป็นเถาเลื้อย ความยาวผลมากกว่า 40 เซนติเมตร ลำต้นเหลี่ยม ใบมุมแหลม มีขนขึ้นปกคลุม มีรากแก้ว ในหนึ่งต้นจะมีทั้งดอกตัวผู้และดอกตัวเมียแยกกันอยู่จึงต้องอาศัยผึ้งคอยช่วยผสมเกสร โดยดอกตัวผู้จะมีแต่ก้านดอกออกกันอยู่เป็นกลุ่ม ส่วนดอกตัวเมียมีสีเหลืองออกเป็นดอกเดี่ยวติดกับผลขนาดเล็ก ๆ ผลแตงกวาอ่อนมีหนามสั้นๆ เมื่อแก่จะหลุดออก ผิวผลสีเขียวเข้ม เนื้อผลแน่นฉ่ำน้ำกรอบ ไส้ผลคล้ายเนื้อเจลลี่
“แตงกวาญี่ปุ่น” ชอบอุณหภูมิที่เหมาะสม 18 – 24 องศาเซลเซียส ความชื้นในอากาศต่ำ และต้องการรับแสงอย่างเต็มที่ตลอดวัน หากอากาศร้อนเกินไปลำต้นจะออกแต่ดอกตัวผู้ ทำให้ได้ผลผลิตต่ำ ส่วนดินที่เหมาะ ต่อการเจริญเติบโตของแตงกวาญี่ปุ่น คือ ดินร่วนปนทราย มีความชื้นในดินพอเหมาะ มีสภาพเป็นกรดเล็กน้อย มีค่าpH ที่ระหว่าง 5.5 – 6.5 และต้องมีอินทรีย์วัตถุสูง การระบายน้ำดี น้ำไม่ขังแฉะ เพราะหากน้ำขังจะทำให้เกิดโรคได้ง่าย อย่างไรก็ตามในช่วงการปลูกควรให้น้ำอย่างสม่ำเสมอตลอดฤดูกาลผลิต
“แตงกวาญี่ปุ่น” เป็นพืชที่ราคาผลผลิตดีมาก แต่ก็มีความยากในการปลูก จะต้องคอยดูแลเอาใจใส่อยู่ตลอดเวลา และใช้เงินลงทุนสูง เพราะเป็นพืชที่ยังอ่อนแอต่อสภาพแวดล้อม และแมลงศัตรูพืชในไทยอย่างมากทำให้จำเป็นจะต้องเพาะปลูกในโรงเรือนปิด และใช้ระบบการให้ปุ๋ยและสารอาหารทางน้ำ ด้วยระบบอัตโนมัติและเพื่อตัดความเสี่ยงจากโรคและแมลงศัตรูพืช ควรต้องใช้วัสดุขุยหรือกาบมะพร้าวในการปลูก แทนการใช้ดิน สำหรับเกษตรกรที่สนใจการปลูกแตงกวาญี่ปุ่นอย่างจริงจัง จำเป็นต้องศึกษาหาความรู้ และทำความเข้าใจในเรื่องการปลูกพืชไร้ดิน รวมถึงระบบการปลูกพืชในโรงเรือน ที่ต้องคอยควบคุมดูแลทุกอย่างอย่างใกล้ชิดกันด้วย
โดยสรุป
แตงกวาญี่ปุ่น
ลักษณะเด่น
- รูปร่าง: ผลเรียวยาว ผิวเป็นร่องหรือปุ่มเล็กๆ.
- เนื้อสัมผัส: เนื้อแน่น กรอบ ฉ่ำน้ำ ไส้เล็กคล้ายเจลลี่.
- รสชาติ: หวาน กรอบ กินสดอร่อยมาก
ประโยชน์
- ช่วยเรื่องผิวพรรณ: น้ำสูงช่วยให้ผิวชุ่มชื้น มีวิตามินซีช่วยให้ผิวใส.
- ดีต่อสุขภาพ: แคลอรี่ต่ำ มีกากใยอาหาร ช่วยเรื่องระบบขับถ่าย และช่วยลดความดันโลหิต.
- คุณค่าทางอาหาร: มีเอนไซม์ช่วยย่อยโปรตีน และวิตามินแร่ธาตุต่างๆ.
การเลือกซื้อและรับประทาน
- วิธีเลือก: กดเบาๆ ที่ผิว ถ้าเด้งคืนรูป แสดงว่าสด กรอบ.
- วิธีรับประทาน: กินสดแช่เย็น ทำสลัด ซูชิ (Kappa Maki) หรือนำไปทำกิมจิ ตำปลาร้าแตงกวา ก็ได้
