นายนพดล ศรีพันธุ์ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 4 ขอนแก่น (สศท.4) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงการติดตามการดำเนินงานของ “กลุ่มเกษตรกรทำนาเศรษฐกิจพอเพียงบ้านกุดน้ำใส” ตำบลกุดน้ำใส อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น นับเป็นกลุ่มที่ประสบความสำเร็จในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี ซึ่งเป็นการรวมกลุ่มของเกษตรกรในการทำนาแปลงใหญ่แบบอินทรีย์ โดยได้รับการสนับสนุนจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ พัฒนาระบบการผลิตแบบแปลงใหญ่มาตรฐาน GAP ข้าวและมาตรฐานข้าวอินทรีย์ ดำเนินการผลิตและแปรรูปเป็นข้าวเจ้าหอมมะลิ 105 คัดคุณภาพดีชั้นเลิศ 100 % แบบครบวงจร อีกทั้ง ยังเป็นแม่ข่ายผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพให้แก่ วิสาหกิจชุมชนนาแปลงใหญ่ กลุ่มเกษตรกร สหกรณ์และเกษตรกรทั่วไป
จากการติดตามของ สศท.4 พบว่า กลุ่มเกษตรกรทำนาเศรษฐกิจพอเพียงบ้านกุดน้ำใส เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2545 ปัจจุบันมีพื้นที่ปลูกรวม 3,225 ไร่ เกษตรกรสมาชิก 166 ราย โดยมีนายฉัตรนพวัฒน์ วีระศักดิ์ เป็นประธานกลุ่ม ซึ่งเกษตรกรในพื้นที่นิยมปลูกข้าวพันธุ์ กข.6 และพันธุ์หอมมะลิ 105 พื้นที่ปลูกเป็นบริเวณพื้นที่ราบลุ่มลำน้ำพองขอนแก่น ถือเป็นแหล่งปลูกข้าวเจ้าหอมมะลิ 105 ที่มีคุณภาพดีชั้นเลิศอีกแห่งหนึ่งของภาคอีสาน สำหรับฤดูกาลผลิตในปี 2565/66 เกษตรกรเริ่มเพาะปลูกช่วงเดือนพฤษภาคมถึงมิถุนายน และเริ่มเก็บเกี่ยวผลผลิตช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงธันวาคม ให้ผลผลิตรวม 1,700 ตัน ผลผลิตเฉลี่ย 530 กิโลกรัม/ไร่
ทั้งนี้ กลุ่มเกษตรกรทำนาเศรษฐกิจพอเพียงบ้านกุดน้ำใส ผลิตข้าวด้วยความพิถีพิถันทุกขั้นตอน เริ่มตั้งแต่การคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ข้าว รับรองพันธุ์ เพาะกล้า ปักดำ บำรุงดูแลรักษา เก็บเกี่ยว ตลอดจนการสีแปรสภาพเป็นข้าวสารเจ้าหอมมะลิ 105 ที่มีคุณภาพ ข้าวเต็มทุกเม็ด หุงฟูขึ้นหม้อ เนื้ออ่อนนุ่ม กลิ่นหอม กินรสอร่อยคุ้มค่าทุกคำเป็นที่ชื่นชอบของผู้บริโภค
ด้านสถานการณ์ราคา ข้าวหอมมะลิพันธุ์ขาวดอกมะลิ 105 และพันธุ์ กข.6 ความชื้น 15% ของกลุ่มเกษตรกรทำนาเศรษฐกิจพอเพียงบ้านกุดน้ำใส (ราคา ณ ไร่นา เดือนธันวาคม 2565) เฉลี่ยอยู่ที่ 13,000 บาท/ตัน ( 13 บาท/กิโลกรัม) ราคาเพิ่มขึ้นเล็กน้อยเมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีที่ผ่านมา (11 บาท/กิโลกรัม) ส่วนราคาในรูปของข้าวสารแปรรูป บรรจุถุง 5 กิโลกรัม และ 1 กิโลกรัม ราคาอยู่ที่ 40 บาท/กิโลกรัม สำหรับการจำหน่ายผลผลิตข้าวพันธุ์ กข.6 และพันธุ์หอมมะลิ 105 ของกลุ่ม ผลผลิตส่วนใหญ่ร้อยละ 60 จำหน่ายเป็นข้าวสารบรรจุถุงเพื่อส่งจำหน่ายในพื้นที่จังหวัดขอนแก่นจังหวัดใกล้เคียง ภายใต้แบรนด์“กลุ่มเกษตรกรทำนาเศรษฐกิจพอเพียงบ้านกุดน้ำใส” ส่วนผลผลิตร้อยละ 20 จำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวชั้นพันธุ์ขยาย และผลผลิตร้อยละ 20 จำหน่ายแบบแกลบ รำข้าว ปลายข้าว
สำหรับผลสำเร็จการดำเนินงานของกลุ่มเกษตรกรทำนาเศรษฐกิจพอเพียงบ้านกุดน้ำใส ในรอบ 1 ปีที่ผ่านมา (ตุลาคม 2564 – ปัจจุบัน) ทางกลุ่มได้มีการลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) เพื่อส่งเสริมและเพิ่มช่องทางการตลาดข้าวหอมมะลิ ข้าวขาวและข้าวอินทรีย์กับสหกรณ์การเกษตรเพื่อการตลาดลูกค้า ธกส. สงขลาจำกัดและชุมนุมสหกรณ์การเกษตรสงขลา จำกัด เป็นการเชื่อมโยงข้าวสารจังหวัดขอนแก่นสู่ผู้บริโภคจังหวัดสงขลา เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2565 ที่ผ่านมา นอกจากนี้ ทางกลุ่มได้มีการนำเทคโนโลยี เครื่องจักรกลทางการเกษตร มาใช้ในการรวบรวมผลผลิตข้าวเปลือกเพื่อคัดเป็นเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพ และการแปรรูปจากข้าวเปลือกเป็นข้าวสารบรรจุถุง อีกทั้ง ได้มีการคัดเลือกสมาชิกและอบรมถ่ายทอดเทคโนโลยีมาตรฐานเมล็ดพันธุ์ GAP Seed การจัดทำแปลงสาธิตการผลิตเมล็ดพันธุ์
ทั้งนี้ การปรับเปลี่ยนการผลิตจากแบบดั้งเดิม มาใช้ปัจจัยการผลิตแบบอินทรีย์ นำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้เพื่อลดต้นทุน เพิ่มมูลค่า และเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต ทำให้ได้เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี และขายข้าวได้ในราคาที่สูงขึ้น นอกจากนี้ สมาชิกกลุ่มยังมีการทำกิจกรรมร่วมกันตามวาระและโอกาสสำคัญของงานบุญประเพณีในท้องถิ่นอย่างต่อเนื่อง โดยในปี 2566 ทางกลุ่มมีกำหนดจะจัดงานบุญคูณลาน ซึ่งเป็นการทำบุญเพื่อรับขวัญข้าว ในวันที่ 25 มกราคม 2566 ช่วยสร้างความสัมพันธ์อันดีในระหว่างสมาชิก ก่อให้ความสามัคคี และช่วยสร้างความเข้มแข็งให้กับกลุ่มเป็นอย่างมาก หากท่านใดสนใจข้อมูลสถานการณ์การผลิตและตลาด สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คุณฉัตรนพวัฒน์ วีระศักดิ์ ประธานกลุ่มเกษตรกรทำนาเศรษฐกิจพอเพียงบ้านกุดน้ำใส ตำบลกุดน้ำใส อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น โทร. 08 9943 1126
