นายชายศักดิ์ วุฒิศักดิ์ ผอ.สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 12 นครสวรรค์ (สศท.12) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่าจังหวัดเพชรบูรณ์เป็นแหล่งปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์อันดับ 1 ของประเทศ ลักษณะภูมิประเทศเหมาะสมเกษตรกรปลูกเป็นอาชีพหลัก และมีความชำนาญในการปลูก ซึ่งจากข้อมูลของ สศก. ณ วันที่ 2 พฤษภาคม 2566 พบว่า ปี 2565 จังหวัดเพชรบูรณ์ มีเนื้อที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ รุ่น 1 และ รุ่น 2 รวม 805,914 ไร่ ปลูกรวมทั้ง 11 อำเภอ ซึ่งมีผลผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์รวม 584,986 ตัน คิดเป็นร้อยละ 11.94 ของผลผลิตทั้งประเทศ ทั้งนี้ ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ หรือ ข้าวโพดต้นสดพร้อมฝักเป็นพืชที่อุตสาหกรรมอาหารสัตว์มีความต้องการต่อเนื่อง เป็นพืชที่ใช้น้ำน้อย มีอายุการเก็บเกี่ยว 70 – 85 วัน เมื่อเก็บเกี่ยวแล้วสามารถนำมาทำเป็นข้าวโพดหมัก หรือที่เรียกว่า “ข้าวโพดช็อป” จำหน่ายได้ในราคาดี หรือนำไปเป็นส่วนผสมในการผลิตอาหาร TMR
สศท.12 ลงพื้นที่ติดตามการดำเนินงานของ วิสาหกิจแปลงใหญ่ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ตำบลลานบ่า อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ เกิดจากการรวมกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์เพื่อผลิตเป็นข้าวโพดช็อป เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปี 2563 มีเนื้อที่ปลูกรวม 656 ไร่ สมาชิกเกษตรกร 58 ราย มีนางเรไร หอมสมบัติ เป็นประธานแปลงใหญ่ ด้านสถานการณ์การผลิตข้าวโพดช็อปของกลุ่มแปลงใหญ่ พบว่า เกษตรกรสามารถผลิตได้ 3 รอบการผลิต/ปี โดยมีต้นทุนการผลิตจนถึงเก็บเกี่ยวเฉลี่ย 5,873.73 บาท/ไร่/รอบการผลิต ผลิตเป็นข้าวโพดช็อปได้ทั้งหมด 4,985.6 ตัน/รอบการผลิต หรือ ผลิตได้เฉลี่ย 7.6 ตัน/ไร่/รอบการผลิต เกษตรกรได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 12,160 บาท/ไร่/รอบการผลิต คิดเป็นผลตอบแทนสุทธิ (กำไร) เฉลี่ย 6,286.27 บาท/ไร่/รอบการผลิต ทั้งนี้ หากคิดผลตอบแทนของทั้งกลุ่มในการผลิตข้าวโพดช็อปทั้ง 3 รอบการผลิต เฉลี่ยอยู่ที่ 23,930,880 บาท/ปี ด้านราคาขายข้าวโพดช็อป ณ เดือนเมษายน 2566 อยู่ที่ 1,600 บาท/ตัน โดยกลุ่มแปลงใหญ่เป็นผู้รับซื้อผลผลิตจากเกษตรกรทั้งหมด ด้านสถานการณ์ตลาดผลผลิตข้าวโพดช็อปส่วนใหญ่ร้อยละ 70 จำหน่ายรูปแบบอัดก้อนพร้อมแล็ปพลาสติก (ขนาด 70 กิโลกรัม) ราคา 3,000 บาท/ตัน ส่งจำหน่ายให้กับบริษัทอาหารสัตว์ขนาดใหญ่ จังหวัดเลย และผลผลิตอีกร้อยละ 30 จำหน่ายรูปแบบปั่นละเอียดไม่อัดก้อน ขนส่งโดยรถบรรทุกส่งจำหน่ายให้กับฟาร์มและสหกรณ์ในจังหวัดเพชรบูรณ์และจังหวัดเลย เพื่อใช้ผลิตเป็นอาหาร TMR ราคา 2,500 บาท/ตัน
วิสาหกิจแปลงใหญ่ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ได้พัฒนาศักยภาพการผลิตและนำเทคโนโลยีมาใช้ในการผลิตเพื่อเพิ่มมูลค่าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ พร้อมทั้งได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ให้แก่สมาชิกและเกษตรกรเครือข่ายในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง เพื่อยกระดับคุณภาพของสินค้าให้ได้มาตรฐานตรงกับความต้องการของตลาด ซึ่งเกษตรกรสมาชิกสามารถเลือกใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวโพดตามความเหมาะสมของดินและความถนัดของเกษตรกร โดยทางคณะกรรมการแปลงใหญ่จะเป็นผู้จัดหาเมล็ดพันธุ์คุณภาพเพื่อจำหน่ายให้แก่สมาชิกเพื่อเป็นการควบคุมคุณภาพของผลผลิต และเมื่อถึงระยะเวลาเก็บเกี่ยวทางกลุ่มแปลงใหญ่จะจัดหารถเพื่อไปทำการเก็บเกี่ยวให้แก่เกษตรกรสมาชิกโดยทางกลุ่มแปลงใหญ่ได้รับการสนับสนุนจากศูนย์วิจัยและพัฒนาอาหารสัตว์เพชรบูรณ์ เพื่อจัดหารถสับข้าวโพด 1 คัน และให้ยืมเครื่องม้วนข้าวโพดหมักขนาดเล็กเพื่อใช้ในกระบวนการผลิต
ทั้งนี้ วิสาหกิจแปลงใหญ่ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ได้มีการแลกเปลี่ยนข้อมูลและความรู้ร่วมกับหน่วยงานภาครัฐอย่างต่อเนื่อง และถ่ายทอดความรู้ให้แก่เกษตรกรสมาชิกในกลุ่มและเกษตรกรเครือข่ายในพื้นที่ โดยระยะต่อไปทางกลุ่มมีแผนที่จะเพิ่มด้านเทคโนโลยีการผลิต อาทิ จัดหาเครื่องเครื่องม้วนข้าวโพดหมักขนาดใหญ่ เพื่อให้ตอบสนองต่อการผลิตและความต้องการของตลาด เนื่องจากข้าวโพดช็อปเป็นพืชที่อุตสาหกรรมอาหารสัตว์มีความต้องการ ซึ่งให้คุณค่าทางโภชนาการสูง และมีอายุการเก็บเกี่ยวน้อยกว่าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์แบบปกติ จึงเป็นทางเลือกให้แก่เกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ได้อีกทางหนึ่ง สำหรับท่านใดที่สนใจข้อมูลสถานการณ์การผลิตและการตลาดข้าวโพดช็อปของวิสาหกิจแปลงใหญ่ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ สามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่นางเรไร หอมสมบัติ ประธานวิสาหกิจแปลงใหญ่ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ตำบลลานบ่า อำเภอหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ โทร 09 1393 5155 หรือสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ สศท. 12 โทร 056 803 525 หรือ [email protected]
