“ผมเข้าร่วมโครงการฯ มา 4 ปี ยังไม่ถือว่าประสบความสำเร็จ 100 เปอร์เซ็นต์ เพราะบางเรื่องต้องใช้ประสบการณ์ ตั้งเป้าไว้ 5 ปี คิดว่าปี 2566 น่าจะเห็นผลชัดเจนกว่านี้ จะทำให้มีคุณภาพมากขึ้น เกรดดีขึ้น รสชาติดีขึ้น ปรับปรุงแปลงทุเรียนให้ดีกว่าเดิม ถ้าตามเป้าต้องทำให้ได้เกรดเอบีเพิ่มขึ้นถึง 80 เปอร์เซ็นต์”
นายอาซันบาซอรี อีแมลอดิง หรือ แบซัน ประธานวิสาหกิจชุมชนทุเรียนคุณภาพศรีบางลาง หมู่ 5 บ้านศรีภักดี ต.เขื่อนบางลาง อ.บันนังสตา จ.ยะลา และประธานเครือข่ายวิสาหกิจทุเรียนคุณภาพชายแดนใต้ ที่รู้สึกว่าตัวเองโชคดีและถือว่าประสบความสำเร็จในระดับหนึ่งหลังจากที่ได้เข้าร่วมโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตรให้มีคุณภาพตามศาสตร์พระราชาในจังหวัดชายแดนใต้ หรือ โครงการทุเรียนคุณภาพสามจังหวัดชายแดนใต้ ซึ่งโครงการทุเรียนคุณภาพฯ เป็นหนึ่งในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร ที่สถาบันส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมปิดทองหลังพระ สืบสานแนวพระราชดำริ ร่วมกับหน่วยงานพื้นที่ดำเนินโครงการฯ ตั้งแต่ปี 2562
แบซัน ในวัย 44 ปี ต้องรับบทบาทหลายอย่างนอกเหนือจากอาชีพเกษตรกรที่มีทั้งสวนยาง สวนทุเรียน บนเนื้อที่ 6 ไร่ ที่ปลูกมาตั้งแต่สมัยรุ่นพ่อ รุ่นแม่ มากว่า 30 ปี เขายังทำหน้าที่อาสาสมัครทุเรียนคุณภาพ เป็นพี่เลี้ยงให้กับเกษตรกรรายอื่นในพื้นที่ ที่ยังต้องเรียนรู้การทำทุเรียนคุณภาพให้ครบขั้นตอนตลอดกระบวนการ เพื่อให้ผลผลิตทุเรียนได้เกรดเอบี หนามเขียว ซึ่งเป็นที่ต้องการของตลาดนับจากได้ไปศึกษาเรียนรู้การทำทุเรียนคุณภาพจากจังหวัดระยอง หลังเข้าร่วมโครงการฯ แบซัน บอกว่าทำให้เขามีรายได้จากการขายทุเรียนเพิ่มขึ้นทุกปี จากหลักแสนขึ้นมาเป็นหลักล้าน โดยได้จับเงินล้านครั้งแรกในชีวิตของการเป็นเกษตรกรในฤดูกาลปี 2565 ที่ผ่านมา
“ที่ขายทุเรียนในปีนี้ได้ล้านกว่าบาท เนื่องจากผลิตทุเรียนเกรดเอบีได้มาก และสามารถขายหน้าล้งได้ในราคาที่สูงสุดคือกิโลกรัมละ 175 บาท ขณะที่ปีก่อน ๆ ขายได้มากสุดแค่กิโลกรัมละ 100-120 บาทเท่านั้น”
ปีนี้เป็นปีแรกที่ก่อตั้งวิสาหกิจชุมชนทุเรียนคุณภาพศรีบางลาง โดยมีแบซันรับหน้าที่ประธานกลุ่มฯ มีสมาชิก 13 คน โดยสวนทุเรียน 6 ไร่ ของแบซันเป็นพื้นที่บนภูเขา มีที่ราบเล็กน้อย ส่วนใหญ่ปลูกทุเรียนพันธุ์หมอนทอง หลังจากเรียนจบ ม.6 ก็ช่วยพ่อแม่ทำสวน เดิมทุเรียนก็ขายแบบเหมาสวนได้ราคาเพียง 26,000 บาท พอปี 2562 จึงได้นำทุเรียน 77 ต้น เข้าร่วมโครงการทุเรียนคุณภาพฯ
“แค่ปีแรกก็มีผลผลิตถึง 8 ตัน เป็นเงินกว่า 600,000 บาท ปลื้มใจมาก เพราะแค่ปีแรกที่เข้าโครงการฯ ก็เห็นผลทันที”
เงินที่ได้จากการขายทุเรียน แบซัน นำมาพัฒนาแปลง ปรับพื้นที่ จ้างคนมาตัดหญ้า ดายหญ้า และปรับปรุงระบบน้ำ โดยทำสปริงเกอร์ เพื่อให้น้ำเข้าถึงทุเรียนได้ทุกต้น พอปี 2563 ได้ผลผลิตเพิ่มเป็น 9 ตัน เป็นเงินกว่า 700,000 บาท ปี 2564 ทุเรียนราคากิโลกรัมละ 100 บาท ผลผลิตกว่า 10 ตัน ขายได้ 900,000 บาท”
ปี 2565 เป็นปีที่ทุเรียนออกผลผลิตน้อย เพราะฝนชุก แต่ก็ทำให้ทุเรียนคุณภาพสามารถทำราคาหน้าล้งช่วงต้นฤดูกาลที่กิโลกรัมละ 125 บาท และได้สูงสุดที่ช่วงปลายฤดูกาลที่กิโลกรัมละ 175 บาท รวมผลผลิต 10 ตัน เฉพาะของแบซัน มีรายได้กว่า 1 ล้านบาทเลยทีเดียว
“ที่ผ่านมายังทำเกรดเอบีได้แค่ 50% เท่านั้น ในอนาคตมีความหวังอยากจะให้ทุเรียนคุณภาพของเราขายได้ถึงกิโลกรัมละ 200 บาท ถ้าพัฒนาให้มีประสิทธิภาพได้มากกว่านี้” ประธานวิสาหกิจชุมชนทุเรียนคุณภาพศรีบางลางกล่าว
แบซัน กล่าวถึงการรวมตัวเป็นกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกทุเรียนคุณภาพ ก่อให้เกิดผลดีหลายประการ เช่น มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อนำมาปรับปรุงในแปลงของแต่ละคน นอกจากนี้การสร้างความร่วมมือยังสามารถต่อรองราคากับล้งได้ และยังได้รับความช่วยเหลือจากหน่วยงานต่าง ๆ หากเกษตรกรสามารถปฏิบัติตามขั้นตอนการทำทุเรียนคุณภาพ 9 ขั้นตอน 4 ระยะ มีโอกาสจะประสบความสำเร็จสูง มีตัวอย่างชัดเจนจากสวนของตนเอง
การทำทุเรียนคุณภาพ ต้องมีการปรับพื้นที่ให้มีการจัดการง่ายขึ้น ตกแต่งกิ่งให้ต่ำลงจะได้ดูแลทั่วถึง ประมาณ 10-12 เมตร ให้ต้นอยู่ที่ความสูงไม่เกิน 10 เมตร ที่สำคัญเน้นในเรื่องการทำใบทุเรียนให้สวยและสมบูรณ์ หลังจากเก็บเกี่ยวผลผลิตต้องบำรุงต้นทันที พอออกยอดอ่อนต้องพ่นยาฆ่าแมลงป้องกัน พื้นที่ภูเขามีความชื้นสูง ต้องปรับตัวยาเพิ่ม เช่น ยาพวกกำจัดเชื้อราควรเพิ่มจำนวนให้มีความเข้มข้น การดูแลทุเรียนตามขั้นตอน มีวิธีการในคู่มือทุเรียนคุณภาพฯ เริ่มตั้งแต่การเตรียมต้นหลังเก็บเกี่ยวเสร็จ เช่น การตัดแต่งกิ่ง การใส่ปุ๋ยการผสมเกสร การแต่งดอก การฉีดพ่นสารป้องกันแมลง การตัดแต่งผล การกำจัดวัชพืช การให้น้ำ และการโยงกิ่ง เป็นต้น
นี่คือตัวอย่างของทุเรียนคุณภาพที่หากเกษตรกรตั้งใจพัฒนาการปลูกให้ดียิ่งขึ้น ก็จะส่งผลดีต่อรายได้ของเกษตรกรเองที่เห็นได้จากก่อนและหลังทำ
