17 มกราคม ของทุกปีเป็นวันโคนมแห่งชาติ ที่กำหนดขึ้นเพื่อระลึกถึงความสำคัญต่ออาชีพการเลี้ยงโคนมในประเทศไทย และเพื่อน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (ในหลวง รัชกาลที่ 9) ที่ได้พระราชทานอาชีพการเลี้ยงโคนมให้แก่เกษตรกร จนทำให้เรามีนมดื่มกินจนถึงทุกวันนี้ และวันนี้จะพาไปทำความรู้จักถึงความเป็นมาของอาชีพการเลี้ยงโคนม ว่ามีความสำคัญอย่างไร
ประวัติความเป็นมา “วันโคนมแห่งชาติ” เริ่มต้นจาก
เมื่อปี พ.ศ. 2503 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จฯ ประพาสทวีปยุโรป และทรงประทับแรม ณ ประเทศเดนมาร์ก ทรงสนพระราชหฤทัยในกิจการฟาร์มโคนมของชาวเดนมาร์กเป็นอย่างมาก ด้วยทรงเห็นว่าอาชีพการเลี้ยงโคนมน่าจะเกิดประโยชน์ต่อเกษตรกรและประเทศไทย หลังจากเสด็จนิวัติประเทศไทย รัฐบาลเดนมาร์กได้ถวายโครงการส่งเสริมการเลี้ยงโคนมเป็นของขวัญแด่ทั้งสองพระองค์ เพื่อให้ดำเนินโครงการส่งเสริมการเลี้ยงโคนมในประเทศไทยบรรลุตามเจตนารมณ์ที่ตั้งไว้
ถือกำเนิดอาชีพโคนมในประเทศไทยอย่างเป็นทางการ
เมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2504 ได้มีการลงนามในสัญญาความร่วมมือกันระหว่างรัฐบาลไทยกับรัฐบาลเดนมาร์ก และวันที่ 16 มกราคม 2505 ได้ดำเนินการจัดตั้ง “ฟาร์มโคนม” และ “ศูนย์ฝึกอบรมการเลี้ยงโคนมไทย – เดนมาร์ค” ที่ อ.มวกเหล็ก จ.สระบุรี โดยทั้งสองพระองค์ พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าเฟรดเดอริคที่ 9 และสมเด็จพระบรมราชินี แห่งประเทศเดนมาร์ก ได้เสด็จพระราชดำเนินประกอบพิธีเปิดฟาร์มโคนม และศูนย์ฝึกอบรมการเลี้ยงโคนมไทย-เดนมาร์ค อย่างเป็นทางการ
ต่อมาในปี พ.ศ. 2514 รัฐบาลได้รับโอนกิจการฟาร์มโคนมและศูนย์ฝึกอบรมการเลี้ยงโคนมไทย-เดนมาร์ค จากรัฐบาลเดนมาร์ก และได้ตราพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเป็นรัฐวิสาหกิจ สังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ภายใต้ชื่อว่า “องค์การส่งเสริมกิจการโคนมแห่งประเทศไทย” (อ.ส.ค.)
ด้วยเหตุนี้ จึงถือเอาวันที่ 16 มกราคม ของทุกปี เป็นวันโคนมแห่งชาติ แต่เพื่อไม่ให้เป็นการซ้ำซ้อนกับวันครู รัฐบาลได้มีมติเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม 2530 ให้วันที่ 17 มกราคม ของทุกปี เป็นวันโคนมแห่งชาติ แทน หลังจากนั้นทาง อ.ส.ค. ได้จัดกิจกรรมเฉลิมฉลอง”เทศกาลโคนมแห่งชาติ”ขึ้นเป็นประจำทุกปีเพื่อระลึกถึงความสำคัญเพื่อน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของในหลวงรัชกาลที่ 9 ตลอดจนเป็นการพบปะสังสรรค์ของผู้ที่อยู่ในวงการนี้ ทั้งภาครัฐบาล ภาคเอกชน และเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมอีกด้วย
